Dạy học trực tuyến là gì? Giải pháp trực dạy học online hiệu quả

Sự sôi nổi của các hoạt động chuyển đổi số hiện nay diễn ra trong nhiều lĩnh vực. Không chỉ được áp dụng đối với kinh doanh, các lĩnh vực khác như du lịch, logistics và cả giáo dục cũng cần được áp dụng. Thực tế việc áp dụng những phương pháp dạy học trực tuyến mang lại hiệu quả cao hơn so với các phương pháp truyền thống. Chúng ta có thể nhìn thấy tiềm năng phát triển của hình thức này rất rộng lớn trong tương lai. Vậy chi tiết dạy học trực tuyến là gì?, giải pháp dạy học online mang lại những lợi ích cụ thể như thế nào? Bài viết dưới đây, MONA sẽ giúp bạn trả lời những thắc mắc trên, cùng đón đọc nhé.

Dạy học trực tuyến là gì?

Khái niệm

Dạy học trực tuyến là hình thức học áp dụng công nghệ thông tin vào hoạt động giảng dạy. Người học có thể thông qua mạng internet để kết nối với người dạy. Việc học có thể diễn ra nhanh chóng và mọi lúc, mọi nơi.

Có nhiều hình thức khác nhau trong việc giảng dạy trực tuyến. Bạn có thể dạy trực tiếp, kết nối ngay với người học qua các phần mềm quản lý lớp học. Hay bạn cũng có thể ghi nhận lại bài giảng và lưu trữ ở kho dữ liệu. Sau đó người học có thể sử dụng các dữ liệu đó nhiều lần.

Lợi ích của dạy học trực tuyến

Lợi ích đầu tiên chính là sự kết nối nhanh chóng. Thông tin trên mạng Internet có thể được truyền tải tốc độ cao nhờ vào kho dự trữ đám mây, giúp dữ liệu được sao lưu không giới hạn. Áp dụng những yếu tố này vào phương pháp dạy học trực tuyến, người dạy có thể nắm bắt được nhiều cơ hội phát triển mạnh mẽ hơn.

Người học sẽ không còn bị giới hạn bởi yếu tố địa lý và thời gian học. Giờ đây người học có thể tham gia các nền tảng giáo dục trực tuyến, từ đó rút ngắn thời gian học đáng kể.

Kế tiếp là khả năng mở rộng thị trường và tiềm năng phát triển thương hiệu nhiều người biết đến. Thực tế, không ít những trung tâm giáo dục đã thực hiện phương pháp dạy học online này. Qua nhiều hình thức, càng ngày càng nhiều học viên có thể tiếp cận và biết đến nền tảng giáo dục 4.0.

Bên cạnh đó còn có kho lưu trữ bài giảng Elearning, thư viện trực tuyến, kế hoạch và lịch học được cập nhật thường xuyên, cùng nhiều những tính năng khác. Cho phép bạn tạo nên một không gian học tập tiện lợi và nhanh chóng cho người học.

Nhìn chung, tất cả những lợi ích khi áp dụng cách dạy học trực tuyến chính là hướng đến sự chủ động trong học tập. Người học có tính chủ động học, tận dụng mọi thời gian và địa điểm. Người dạy có tính chủ động trong việc kết nối với nhiều học viên hơn. Bên cạnh đó còn chuyển mình cùng với xu hướng chuyển đổi số, tăng cơ hội cạnh tranh.

Các hạn chế của dạy học online so với cách dạy trực tiếp

Dù có nhiều điểm thuận lợi trong việc áp dụng hình thức dạy học trực tuyến trong giảng dạy. Tuy nhiên vẫn còn nhiều điểm hạn chế mà bạn cần khắc phục.

Một trong số đó là hạn chế về tính tương tác, trao đổi giữa người dạy và người học. Thực tế cho thấy ít có học viên tương tác qua lại với người dạy như một buổi học trực tiếp. Người dạy cũng khó kiểm soát được mức độ tiếp thu của người học hơn. Nhất là đối với các lớp học mà trình độ hay khả năng của các người học có mức độ chênh lệch. Điều này đòi hỏi người dạy cần bỏ thêm nhiều công sức để theo sát tiến độ của học viên.

Rào cản tiếp theo chính là về cơ sở vật chất không đồng bộ giữa các học viên. Một vài chương trình trực tuyến cải tiến yêu cầu các trang thiết bị tối tân để đủ sức đáp ứng, nhưng không phải học viên nào cũng có đủ điều kiện để tham gia. Ngoài ra, một hạn chế khác là tốc độ đường truyền internet, khi đó việc học có thể sẽ bị gián đoạn hoặc không thể tiếp tục.

Cần làm gì để dạy học trực tuyến hiệu quả?

Sau khi hiểu về định nghĩa và những lợi ích của giảng dạy trực tuyến, vậy cách xây dựng bài học trực tuyến hiệu quả sẽ thực hiện như thế nào?. Dưới đây là những gợi ý giúp cho các giáo viên hay người dạy học trực tuyến có thể tham khảo và áp dụng ngay nhé.

Lựa chọn nền tảng công nghệ phù hợp

Hiện nay có nhiều loại ứng dụng, nền tảng hỗ trợ cho việc giảng dạy online. Khi lựa chọn nền tảng để sử dụng, người dạy cần căn cứ vào những nhu cầu để thiết kế lớp học của mình. Ví dụ như một ứng dụng để họp sẽ khác với một ứng dụng lưu trữ toàn bộ thông tin của một lớp học trực tuyến. Vì thế mà người dạy nên xác định rõ mục tiêu cụ thể và lập kế hoạch chọn nền tảng công nghệ phù hợp ngay từ ban đầu. Bạn cũng có thể tham khảo những phần mềm dạy học trực tuyến miễn phí Google Meeting, Google Classroom, Workplace,…

Lưu trữ bài giảng

Hãy luôn lưu trữ bài giảng sau mỗi buổi học. Thực tế đây là hoạt động mà hầu hết người dạy nên thực hiện khi dạy học online. Bởi lợi thế của công nghệ thông tin mà các dữ liệu về bài học có thể được lưu trữ lại. Điều này cho phép học viên dễ dàng xem lại bài khi cần thiết. Các thông tin cũng sẽ được truyền tải một cách chính xác hơn so với việc ngồi ghi chép bằng tay. Ngoài ra còn là nguồn tư liệu cho chính người dạy có thể kiểm tra lại những thông tin giảng dạy của mình.

Chọn cách tương tác với học viên

Như đã trình bày về những rào cản của việc dạy học trực tuyến. Mức độ tương tác giữa người học và người dạy còn nhiều hạn chế. Chính vì vậy mà người dạy nên có những kế hoạch giúp sự tương tác được diễn ra sôi nổi hơn. Phổ biến nhất chính là việc thảo luận bằng cách bình luận (comment) vào cửa sổ chat của ứng dụng. Nếu có thể, bạn cần tạo được nhiều hình thức tương tác nhiều hơn cho học viên sẽ càng tốt.

Chuẩn bị kỹ năng sử dụng công nghệ

Với sự bùng nổ của công nghệ thông tin trong tương lai cùng việc ứng dụng kỹ thuật số vào giảng dạy đang là hướng phát triển có nhiều tiềm năng. Vì vậy mà việc bạn nên bắt đầu tự chuẩn bị cho mình những kỹ năng sử dụng công nghệ căn bản. Kỹ năng này không chỉ hỗ trợ cho việc sử dụng ứng dụng giảng dạy mà còn giúp công tác nghiên cứu, soạn thảo bài giảng tốt hơn.

Theo sát học viên bằng sự hỗ trợ của công nghệ

Tuy phương pháp dạy học trực tuyến có mặt hạn chế về việc theo dõi tiến độ học viên. Nhưng người dạy cũng có thể sử dụng công nghệ để tối ưu điểm này. Thông qua các chức năng ghi nhận bài tập, người dạy có thể đánh giá năng lực của học viên. Các hình thức liên lạc có thể thông qua email hay tin nhắn của các ứng dụng hiện nay vô cùng phổ biến. Điều này giúp giảng viên có thể theo sát được học viên trong điều kiện đào tạo từ xa.

Các hình thức dạy học trực tuyến hiệu quả

Sau đây là một số hình thức phổ biến đang được phát triển và áp dụng rộng rãi đối với phương pháp dạy học online.

Khóa học online trên nền tảng E-learning

Không chỉ những trung tâm giáo dục, các trung tâm đào tạo ngắn hạn cũng sử dụng được những hình thức giảng dạy Elearning. Phổ biến nhất là bán những khoá học online trên các nền tảng giáo dục trực tuyến.

Người dạy có thể tự thiết kế khóa học theo kế hoạch của mình. Bao gồm chương trình dạy, bài giảng, các bài tập, sách tham khảo, video bài giảng,… và bán trên các nền tảng. Nhờ đó, người học có thể linh động hơn trong việc học, tiết kiệm thời gian và công sức.

->Tham khảo ngay: Thiết kế website học trực tuyến, Bán khóa học Elearning

Học trực tuyến trong thời gian thực

Người dạy và người học sẽ cùng nhau tương tác trực tiếp trong quá trình học thông qua các ứng dụng dạy học trực tuyến. Phương thức này tương tự với dạy học truyền thống nhưng linh hoạt hơn vì không cần địa điểm cụ thể, phù hợp cho các môn học cần sự trao đổi, thảo luận trực tiếp như ngoại ngữ, kỹ năng mềm,…

Học qua các khóa học có sẵn

Người học còn có thể tham gia vào các khóa học đã được thiết kế và quay video sẵn. Khi đó, người dạy sẽ truyền đạt nội dung qua các video này, kèm những tài liệu học liên quan để người học có thể theo dõi và tương tác trong quá trình học. Thời hạn của các khóa học trực tuyến này còn phụ thuộc vào nội dung và khối lượng kiến thức của khóa học đó.

Các yêu cầu dành cho phần mềm, website dạy học trực tuyến

Đối với website hay phần mềm dùng cho việc giảng dạy, bạn có thể dùng những ứng dụng có sẵn hoặc lập trình một phần mềm, website riêng. Tuy nhiên dựa trên những yếu tố đã trình bày, sau đây là một số yêu cầu cần thiết đối với các ứng dụng dạy học trực tuyến. Các chức năng đặc trưng có thể dựa vào nhu cầu và mục tiêu của người dạy mà bổ sung.

Yếu tố đầu tiên là bảo đảm đường truyền kết nối ổn định. Bản thân nền tảng ứng dụng cần được lập trình chặt chẽ để hoạt động được mượt mà, cần hạn chế xảy ra những vấn đề về đường truyền yếu hay tốc độ tải bài giảng chậm.

Tính năng trình chiếu, video và thu tiếng là yếu tố cần thiết. Nếu bạn thiết kế khóa học theo dạng thông qua bộ video thì đây là những yêu cầu không thể thiếu để tạo nên những bài giảng Elearning chất lượng và chuyên nghiệp nhất.

Hai yếu tố cần cân nhắc cuối cùng chính là tổ chức diễn đàn, cộng đồng giao lưu cùng kho lưu trữ bài giảng. Các diễn đàn giúp học viên có một nơi trao đổi và cập nhật thông tin dễ hơn. Kho lưu trữ bài giảng hay sách trực tuyến sẽ hỗ trợ nhiều cho học viên trong quá trình học.

Trên đây là những thông tin MONA muốn chia sẻ đến bạn về dạy học trực tuyến là gì, những lợi ích khi áp dụng phương pháp dạy học online. Qua những ưu, nhược điểm của việc giảng dạy trực tuyến, hy vọng bạn sẽ hiểu rõ hơn về hình thức này cũng như lựa chọn cho mình nền tảng học online phù hợp nhé.